به گزارش راهبرد معاصر, طی روزهای اخیر، مقامات وزارت دفاع و وزارت امور خارجه ترکیه، اظهارنظرهای خوشبینانه ای در مورد آمریکا کرده و از این موضوع خبر دادند که دولت بایدن، رویکرد خود را نسبت به ترکیه تغییر داده است.
آنان به این اشاره کردند که بایدن تصمیم گرفته هر چه زودتر 48 فروند جنگنده اف 16 صفر کیلومتر را به آنکارا تحویل دهد و روابط تیم بایدن با تیم اردوغان، به اوج دوستی و رفاقت برسد. اما طی 48 ساعت گذشته اتفاقاتی روی داد که نشان می دهد ادعاهای تیم اردوغان، نسبت چندانی با واقعیت ندارد.
بر اساس گزارش ها و اخباری که در مورد روابط واشنگتن و آنکارا منتشر شده، آسمان بین این دو پایتخت هنوز هم ابری است. مقامات آمریکایی، هنوز هم در مورد ترکیه، با زبان کنایه و تهدید حرف می زنند و تازه ترین موضع گیری ها، اثبات می کند که برخلاف ادعاهای مطرح شده مقامات نهاد ریاست جمهوری ترکیه، روابط دولت بایدن با آنکارا هنوز هم در دوران انجماد و سکون است. از این گذشته، نه تنها پیشرفتی حاصل نشده بلکه موج تهدیدات علیه ترکیه ادامه دارد.
پرونده ترکیه، در دست یک دیپلمات بدقلق
جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، در دوران طولانی فعالیت خود به عنوان سناتور، همواره مخالف ترکیه بوده است. او بیش از 30 سال سناتور بوده و هر گاه در پرونده های مرتبط با روابط خارجی و امنیت ملی، سخنی از ترکیه به میان آمده، چنین گاردی گرفته است: «باید مراقب باشیم. نباید ترکیه نقش محوری بگیرد».
این حال و هوای رئیس جمهور پیر آمریکا، به تمام اعضای تیم او نیز سرایت کرده و از روزی که به عنوان رئیس جمهور به کاخ سفید رفته، هیچکدام از مهره های مهم تیم و دولت او، راهی ترکیه نشده اند و خودش هم، تمایل و اشتیاق چندانی برای دیدار با اردوغان نشان نداده است.
علاوه بر این، در دوران برگزاری کمپین انتخاباتی، آشکارا گفته بود که باید برای برداشتن اردوغان، روی مخالفین او سرمایه گذاری کرد!
در نتیجه تیم اردوغان به مواضع منفی و مخالف خوانی های بایدن و چهره های برجسته تیم او عادت کرده اند. اما حالا، دیپلماتی ترکیه را تهدید کرده که اردوغان نمی تواند هیچ جوره، با حوزه تخصصی او شوخی کند. او کسی نیست جز جیمز سی. اوبراین که به عنوان وکیل و دیپلمات به وزارت خارجه آمریکا پیوست و از آوریل 2022 به عنوان رئیس «دفتر هماهنگی تحریم ها» در دولت بایدن فعالیت می کند.
او پیش از این از 28 اوت 2015 تا 20 ژانویه به عنوان فرستاده ویژه در امور گروگان ها خدمت کرده، فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا در بالکان و مشاور ارشد مادلین آلبرایت بوده و نقش نمایانی در صلح بین بوسنی، کرواسی و صربستان داشته و از دیرباز، با سیاست های منطقه ای ترکیه آشناست.
رسانه های آمریکایی از این خبر داده اند که یک تیم ویژه در وزات خزانه داری ایالات متحده آمریکا، چند و چون معاملات ترکیه با روسیه را رصد کرده اند و این دیپلمات آمریکایی، بر اساس گزارش مزبور، ترکیه را تهدید کرده است.
جیمز اوبراین، سفیر هماهنگ کننده تحریم های ایالات متحده، ضمن تشریح انتظارات خود از ترکیه در مورد توجه به تحریم های اعمال شده علیه روسیه، گفته است: «ما به تعامل بسیار نزدیک با مقامات ترکیه و فعالان بخش خصوصی این کشور ادامه خواهیم داد. می خواهیم ببینیم آیا تحریم ها رعایت می شود یا خیر. ما با کسی تعارف نداریم و در صورت تشخیص عدم رعایت و مشاهده تلاش ترکیه برای دور زدن تحریم ها، قطعاً اقدام خواهیم کرد».
جیمز اوبراین، در جمع خبرنگاران اعلام کرده که تحریمهای جدید بسیار جامعی را علیه روسیه در نظر گرفته اند و ترکیه نیز باید مانند دیگران، به این تصمیمات، پایبند باشد.
وی همچنین اعلام کرده که روسیه در تولید و تامین تجهیزات نظامی و مهمات با مشکل مواجه شده و ارسال پهپادهای ترکیه به اوکراین، یک اقدام شایان تقدیر است اما در هر حال، آمریکا تمام اقدامات مالی را رصد می کند و ترکیه تحت هیچ شرایطی، حق ندارد تحریم علیه روسیه را دور بزند.
همکاری گازی اردوغان- پوتین
جیمز اوبراین، هماهنگ کننده تحریم های آمریکا همچنین برنامه های رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برای بهبود روابط اقتصادی دوجانبه و تبدیل ترکیه به پایگاه گاز طبیعی را ارزیابی کرد.
او در این مورد گفته است: «رایزنی های ما با ترکیه ادامه خواهد داشت. ممکن است ترکیه مجبور شود برنامه های خود را برای ادامه تعامل با روسیه تغییر دهد».
تهدیدات این مقام آمریکایی علیه دولت اردوغان در حالی بیان شده که اتحادیه اروپا نیز، مواضع مشابهی گرفته است. اما همچنان که پیش بینی می شود، ترکیه در برابر نیش و کنایه و تهدیدات واشنگتن سکوت می کند، ولی در برابر اروپا، صدای خود را بالا می برد.
اتحادیه اروپا در قطعنامه ای که هفته جاری در شورای امور عمومی به تصویب رسید، از ترکیه خواست به تحریم های اعمال شده علیه روسیه پایبند باشد.
در این قطعنامه تاکید شده است که نقش سازنده ترکیه در تسهیل صادرات غلات اوکراینی توسط شورا مورد قدردانی قرار گرفته اما قرار نیست به این بهانه، ترکیه به دنبال دور زدن تحریم های اعمال شده علیه روسیه باشد!
در تصمیم بخش امنیت اتحادیه اروپا تاکید شده که تبعیت ترکیه از مواضع سیاست خارجی اتحادیه و احترام نهادن به مراعات تحریم ها، بالاترین اولویت در روابط است. در این زمینه، شورا از ترکیه انتظار دارد که به طور کامل از این اقدامات محدود کننده با در نظر گرفتن جابجایی آزاد کالا در اتحادیه گمرکی، به ویژه برای محصولات دو منظوره، پیروی کند.
علاوه بر بیانیه مزبور، مقاله ای از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی روابط خارجی و سیاست امنیتی اتحادیه اروپا در رسانه های آلمانی منتشر شد. بورل در این مقاله، از نقض تحریم های اعمال شده علیه روسیه از طریق ترکیه ابراز نگرانی کرده است.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه که معمولاً در برابر تهدیدات آمریکا و روسیه سکوت می کند، در بازگشت از سفر ترکمنستان به تندی جواب بورل را داد و گفت: «من بورل را به عنوان همسطح و هم ارز خود نمی پذیرم که بخواهم جواب او را بدهم. او نهایتاً در سطح مولود بیگ (وزیر امور خارجه) است و اگر لازم باشد، به او جواب داده خواهد شد. نظرات بورل، اصلاً زیبنده نبود. بورل نمی تواند خود را در جایی ببیند که بخواهد برای روابط ما با روسیه، تعیین تکلیف کند».
در پایان باید گفت، سال 2022 میلادی در حالی به پایان می رسد که طی این یک سال و همچنین در 6 ماه دوم سال گذشته میلادی، تیم اردوغان در یک تلاش 18 ماهه، به منظور جلب توجه دولت بایدن، ده ها میلیون دلار هزینه صرف کردند و شرکت های لابی گر آمریکایی، پول های کلانی دریافت کردند اما روابط آنکارا- واشنگتن را جوش بزنند و کاری کنند که دولت اردوغان، از دولت بایدن، امتیاز بگیرد.
اما با این حال، تمام این لابی گری ها و هزینه های کلان، نتیجه ای به دنبال نیاورد و حالا برخی از تحلیل گران، به این جمع بندی رسیده اند که جو بایدن، تمایل ندارد قبل از برگزاری انتخابات سال آتی میلادی، به اردوغان اف 16 بفروشد. به عبارتی روشن، روابط آمریکا و ترکیه نیز تحت تاثیر نتایج انتخابات 2023 قرار گرفته است./ تسنیم